Over de keuze voor de Onderwijspsycholoog
Waarom zou ik een psychologisch onderzoek laten doen?
Het is raadzaam om hulp te zoeken als je het gevoel hebt dat je er zelf niet meer uitkomt en de klachten je dagelijks leven of dat van je kind verstoren. Sommige mensen wachten te lang met het zoeken naar hulp. Ze willen het zelf oplossen of denken dat het niet erg genoeg is. Dat veroorzaakt vaak onnodig lijden. Een psycholoog helpt je op de momenten in je leven dat je er zelf, om welke reden dan ook, niet meer uitkomt. Jij (of je kind) worstelt met onzekerheid, spanningen en faalangst, en je (of je kind) durft misschien bepaalde taken niet aan te gaan. Je twijfelt over je eigen capaciteiten of over die van je kind. Je hebt het gevoel dat er niet uitkomt wat er in zit.
Waarom zou ik gebruik maken van de diensten van de Onderwijspsycholoog?
Het is, als je (of je kind) leerproblemen hebt/heeft, bijzonder moeilijk om zelf te weten waar het allemaal precies door komt. En het is soms onmogelijk voor jezelf te zien hoe je de problemen kunt oplossen. Je ziet en je hoort dingen die niet met elkaar rijmen: jij (of je kind) kan bepaalde dingen wél heel goed, jij (of je kind) komt helemaal niet dom over. Maar waarom lukt het dan niet met leren of studeren, met lezen en spellen, met rekenen of met schrijven van stukken? Die onzekerheid heeft een grote invloed op je leven (of op dat van je kind).
Als zeer ervaren psycholoog wil ik proberen om duidelijk te krijgen, met behulp van een onderzoek, wat precies bij jou (of bij je kind) het probleem is. Ik wil een totaalbeeld van jou of van je kind krijgen: niet alleen van je zwakke maar ook van je sterke kanten en hoe al deze eigenschappen invloed op elkaar hebben. Het gaat mij niet zozeer om een diagnose (hoewel die soms wel noodzakelijk is) maar om, samen met jou, antwoorden te vinden op je hulpvragen. Om samen met jou te bekijken hoe je je klachten (of die van je kind) kunt verminderen.
Wordt psychologisch onderzoek bij De Onderwijspsycholoog vergoed?
In Nederland worden leerproblemen niet vergoed door de overheid of door zorgverzekeraars. Er is één uitzondering: bij (vermoedens van) ernstige enkelvoudige dyslexie bij leerlingen op de basisschool, kan de gemeente wel tot vergoeding overgaan. Dit gebeurt alleen als er aan strenge regels is voldaan.
Verder is er doorgaans geen vergoeding als er sprake is van klachten maar niet van een diagnose van een psychische problematiek (zoals een angststoornis of een aandachtsstoornis). Het is ook mogelijk dat je zelf niet wilt dat er een diagnose gesteld wordt. De overheid en zorgverzekeraars beschouwen dat als niet-vergoede zorg.
De Onderwijspsycholoog heeft geen contracten met gemeenten of zorgverzekeraars. De kosten van een onderzoek zullen daardoor vrijwel altijd voor eigen rekening zijn. Voor onderzoek naar ernstige enkelvoudige dyslexie zullen wij dan ook doorverwijzen.
Ben ik wel aan het goede adres?
Als je zeker wilt weten of je met je specifieke probleem aan het goede adres bent, dan raad ik aan om vrijblijvend contact met ons op te nemen. Als wij denken dat je beter ergens anders terecht kunt, dan zullen wij dat zeker zeggen. Als er een mogelijkheid van vergoed onderzoek is, zullen wij je daar op attent maken en je desgewenst doorverwijzen.
Er is al eerder onderzoek geweest
Bij cliënten die bij ons terecht komen is soms al eerder onderzoek gedaan. Als dit onderzoek relevant en recent is, is het soms niet nodig en wenselijk dit over te doen. Als je twijfels hebt over het eerdere onderzoek, is het aan te raden hier melding van te maken. Er zijn dan verschillende mogelijkheden die we graag met je bespreken, zoals een second opinion (geen nieuw onderzoek, maar een beoordeling of wij op basis van het eerdere onderzoek tot dezelfde conclusies komen), een aanvullend onderzoek of een contra-expertise (een geheel nieuw, onafhankelijk onderzoek).
Ik ben al eens onderzocht, in een ander land, in een andere taal. Maar de opleiding erkent het onderzoek niet. Wat nu?
Ons advies is: neem contact op met ons. Vertel wat de situatie is en stuur ons de onderzoeksrapportage op. Wij kunnen dan beoordelen of het onderzoek voldoet aan de Nederlandse criteria en richtlijnen. Als dat zo is kunnen wij overleggen met de opleiding. Wijkt het onderzoek af van de criteria en richtlijnen, dan kunnen wij aanvullend onderzoek doen.
De persoon die moet worden onderzocht is meertalig of spreekt geen Nederlands. Wat nu?
Zoals je mogelijk al hebt gelezen, doen wij onderzoek in het Nederlands of in het Engels. Engelstalig onderzoek is met name wenselijk als iemand Engelstalig onderwijs volgt, van oorsprong Engelstalig is of beter Engels dan Nederlands spreekt. Bij kinderen en volwassenen met andere moedertalen dan Nederlands en Engels kunnen wij doorgaans wel onderzoek doen als iemand een redelijk begrip heeft van Engels of Nederlands en zich verstaanbaar kan maken.
Onderzoek bij meertaligen en anderstaligen is vaak complex: er zijn dan allerlei factoren die invloed kunnen hebben (gehad) op de leerproblemen. Wij raden aan bij twijfel met ons te bellen en de situatie voor te leggen.
Wat kan ik verwachten van een psychologisch onderzoek?
Ik hoop met een psychologisch onderzoek je meer duidelijkheid te kunnen geven over de door jou of door je kind ervaren problemen. Die duidelijkheid kan je helpen om de ervaringen te verwerken, om keuzes te maken, om met de problemen om te gaan of ze op te lossen, of om verdere hulp te zoeken. Daarbij kan ik je adviseren. Ook kan ik bij een diagnose dyslexie of dyscalculie een door de overheid en het onderwijs erkende verklaring afgeven.
Wat er in jouw geval (of dat van je kind) precies nodig is, hangt af van jouw situatie en vaardigheden. Samen met jou wil ik onderzoeken waarmee je het best geholpen bent.
Wat zijn de kosten?
De kosten van een psychologisch onderzoek bij de Onderwijspsycholoog zijn afhankelijk van de tijd die nodig is om de hulpvragen te beantwoorden. Dit kan uiteenlopen van € 500,- voor een enkelvoudig intelligentie-onderzoek, tot € 1500,- of meer voor een complex onderzoek waarbij allerlei hulpvragen worden gesteld. Voordat je een besluit tot een onderzoek neemt, zullen wij een prijsopgave doen. In bijzondere situaties kan een aangepast tarief worden overeengekomen.
Is er een wachtlijst?
Meestal kunnen wij binnen enkele weken een onderzoek plannen. In sommige periodes kan het drukker zijn of is er vanwege de Coronasituatie meer tijd nodig. We overleggen hierover altijd met je.
Over leerstoornissen
Hoe herken ik lees-, spelling of rekenproblemen?
Of je lees-, schrijf- of rekenniveau een probleem is, hangt af van welk werk of welke studie je doet en welke eisen je aan jezelf stelt. Dat is dus heel persoonlijk. In het algemeen kan gezegd worden dat een onderzoek zinvol kan zijn als je problemen ervaart waar je zelf niet uit kunt komen en waar jij of je kind last van hebt/heeft.
Anderen zeggen dat mijn problemen (of die van mijn kind) niet ernstig genoeg zijn. Hebben zij gelijk?
Vaak zijn mensen erg snel met hun oordeel. Ze hebben niet in de gaten hoe groot de impact van de leerproblemen is op jouw leven (of op dat van je kind). Ze zien niet wat jij (of je kind) er allemaal voor moet doen. Ze vergelijken met anderen bij wie zij denken dat er ‘veel ergere’ problemen spelen.
Als jij of je kind last hebt/heeft van leerproblemen en je komt er niet zelf uit, dan is een onderzoek zinvol. Of er sprake is van een leerstoornis of van iets anders, doet er eigenlijk niet zo toe: het gaat er om dat je antwoorden krijgt op je vragen, het gaat er om dat je weer verder kunt.
Kan een kind dyslexie hebben, als de docent of intern begeleider zegt dat de problemen niet ernstig genoeg zijn voor vergoede dyslexiezorg?
Ja zeker! Ernstige enkelvoudige dyslexie, de naam zegt het al, is ‘ernstig’. Er zijn echter ook kinderen (en volwassenen) die zich nét wat beter redden met lezen en schrijven. Zij kunnen minder ernstige dyslexie hebben. Het door vrijwel alle landen erkende handboek van psychische stoornissen (de DSM-V) kent ook lichte en matige leerstoornissen. Ook van lichte of matige dyslexie kun je erg veel last hebben. En ook bij lichte of matige dyslexie heb je recht op een dyslexieverklaring!
Kun je dyslexie of dyscalculie vaststellen bij volwassenen?
Ja zeker, dat kan. Het is ingewikkelder om dit vast te stellen dan bij kinderen op het basis- of voortgezet onderwijs, onder andere omdat er minder goede tests beschikbaar zijn. Bovendien hebben volwassenen vaak al een lange geschiedenis met leerproblemen. Soms is het moeilijk om te zien wat de oorzaak en wat het gevolg is. Zo’n onderzoek vraagt om veel expertise van de hulpverlener. Wij hebben hier veel ervaring mee, ook met volwassenen met een anderstalige achtergrond.
Is een intelligentietest noodzakelijk om de diagnose dyslexie te kunnen stellen?
Als de vraag alleen maar is: ‘is er sprake van dyslexie’, dan is het voldoende om uit te sluiten dat iemands intelligentieniveau heel laag is. Dan is een intelligentietest niet altijd nodig. Er kan dan echter weinig advies worden gegeven.
Doorgaans zijn er meer vragen: er zijn niet alleen lees- en spellingproblemen maar ook spanningen, concentratieproblemen en weerstand tegen oefenen of tegen het uitvoeren van bepaalde taken. Er zijn vragen over behandeling, over het omgaan met problemen, over het passende type onderwijs, over de problemen tijdens studie of werk. Dan is alleen een diagnose dyslexie onvoldoende: de diagnose geeft geen antwoord op die vragen. Dan wil je weten wat het probleem precies bij jou (of bij je kind) is. Om je te helpen wil ik graag een totaalbeeld van jou of van je kind krijgen: niet alleen van de zwakke maar ook van de sterke kanten en hoe al deze eigenschappen invloed op elkaar hebben. De moderne intelligentietests geven de mogelijkheid om verschillende cognitieve vaardigheden in beeld te brengen. Het gaat dan niet zozeer om het IQ-cijfertje (wat behoorlijk relatief is), maar om te bekijken van welke sterke kanten je gebruik kunt maken en welke zwakke kanten wat ondersteuning behoeven.
Krijg ik een verklaring?
Als er sprake is van dyslexie of van dyscalculie, dan krijgt iemand van mij een dyslexie- of dyscalculieverklaring waarmee hij/zij recht heeft op bepaalde faciliteiten. Deze heeft een onbeperkte geldigheidsduur. Na verloop van jaren kan het nodig zijn om de verklaring bij te stellen: iemand kan later in zijn leven veel bijgeleerd hebben en bepaalde faciliteiten niet meer nodig hebben. Maar iemand kan ook andere belemmeringen ervaren. In overleg kunnen we dan de verklaring aanpassen. Nieuw psychologisch onderzoek is daarvoor meestal niet nodig.
(Hoog)begaafd en dyslectisch. Kan dat?
Ja, begaafdheid en dyslexie staan los van elkaar. Einstein was ook dyslectisch! Kinderen en volwassenen die begaafd zijn kunnen vaak lang hun lees- en leerproblemen compenseren. Zij hebben vaak aan een half woord genoeg om iets te snappen. Vooral bij het lezen van teksten scheelt dat veel (al maken ze ook fouten omdat ze bijv. proefwerkvragen toch verkeerd interpreteren). Bij het nauwkeurig lezen van losse woorden hebben ze aan hun slimheid minder steun, vooral bij lange of onbekende woorden. Soms lijkt het lezen op de basisschool wel te lukken, maar lopen begaafde leerlingen veel later in hun onderwijsloopbaan of in hun werk alsnog vast. Dat gebeurt dan vaak als ze echt op de proef worden gesteld: met heel veel leesstof, met het tempo dat gevraagd wordt, met de begripsmatige complexiteit van de leesstof. Een onderzoek is zinvol als iemand het niet meer redt. Als er hulp gewenst is om problemen om te lossen.
Over de aanmelding
Heb ik een verwijzing nodig?
Nee, omdat de kosten van het onderzoek niet worden vergoed door zorgverzekeraar of gemeente, en je dus zelf de rekening moet betalen, heb je geen verwijzing nodig voor onderzoek bij de Onderwijspsycholoog.
Hoe verloopt de aanmelding?
Tot het moment van de daadwerkelijke aanmelding is het contact met ons vrijblijvend en wordt er niets in rekening gebracht.
Neem telefonisch of via e-mail contact met ons op. Leg de situatie aan ons voor en vertel ons wat de wensen zijn. Wij bekijken dan samen met je of onderzoek wenselijk is en wat voor onderzoek dat dan zou moeten worden. Je krijgt een aanmeldformulier opgestuurd. Als je aanmeldt, dan volgt vaak een uitgebreider intakegesprek en worden enkele vragenlijsten opgestuurd. En we maken een of meerdere afspraken voor een onderzoek.
Waar vindt het onderzoek plaats?
In principe vindt het onderzoek plaats op onze praktijklocatie te Zutphen. In bijzondere gevallen kan het gebeuren dat er besloten wordt tot een andere onderzoekslocatie.
Over het onderzoek
Hoe ziet het onderzoek er uit?
Een onderzoek bij de Onderwijspsycholoog bestaat uit intakegesprekken (vaak telefonisch), het invullen van formulieren en vragenlijsten, het daadwerkelijke psychodiagnostisch onderzoek (hierin worden tests afgenomen, er wordt gepraat en er wordt geobserveerd), en een eindgesprek over de bevindingen van het onderzoek. De bevindingen en adviezen worden in een rapport weergegeven. Tijdens het eindgesprek wordt gezamenlijk bekeken of en welke vervolgstappen gezet kunnen worden en welke hulp daarbij gewenst is.
Het feitelijke psychodiagnostisch onderzoek duurt doorgaans drie tot zes uur en hiervoor zijn een à twee afspraken nodig.
Met wie krijg ik te maken?
De Onderwijspsycholoog is: Tom Braams. Hij doet de onderzoeken zelf. Hij wordt secretarieel ondersteund door zijn vrouw, Inge Braams-Zwolle. Zij zal vaak het eerste contact met je hebben en mogelijk afspraken maken.
Wanneer krijg ik de rapportage?
Dit wordt met je afgesproken. Doorgaans is het eindgesprek 2-3 weken na het onderzoek, soms kan dit sneller. Soms kiezen we ervoor om de rapportage in concept al iets voor het eindgesprek op te sturen, in andere gevallen krijg je het rapport tijdens het eindgesprek.
Hoe kan ik een afspraak afzeggen?
Doe dat telefonisch, liefst tot 24 uur van tevoren. Zie de algemene voorwaarden.
Vanwege de Coronacrisis zullen wij samen met onze cliënten grote voorzichtigheid in acht nemen, en bij twijfel een afspraak herplannen.
Hoe kom ik bij de praktijk?
Ons praktijkadres is Piet Heinstraat 11c, 7204 JN Zutphen. Het pand waar onze praktijk gevestigd is, heet 'Vijverstaete' en ligt (vrijwel) aan de rondweg van Zutphen. Er is ruim parkeergelegenheid. Bij binnenkomst kun je je melden bij de receptie.
Vanaf het NS station van Zutphen gaan de buslijnen 82 en 83 richting Warnsveld en Doetinchem. Stap uit op de halte ‘Warnsveld Welgelegen’. Je moet dan nog 5 minuten (terug)lopen.
Hoe zit het met de privacy?
Dat staat uitgebreid beschreven in ons privacybeleid. Alles wat wordt besproken tussen de cliënt en de Onderwijspsycholoog, is vertrouwelijk en onderworpen aan beroepsgeheim. Zonder toestemming van de cliënt verstrekken we aan geen enkele derde informatie. We verstrekken bij voorkeur de informatie aan de cliënt zelf, zodat deze zelf deze aan de betreffende derde kan doorgeven.
Voor het versturen van brieven, vragenlijsten en rapporten gebruiken we ZIVVER, een beveiligde maildienst.
Corona maatregelen
Hoe werkt de Onderwijspsycholoog in tijden van Corona?
We maken alleen face-to-face afspraken voor diagnostische onderzoeken als dit past binnen de richtlijnen van de overheid. We geven geen hand, we wassen onze handen geregeld en we werken met een plexiglas screen op de tafel om besmetting te voorkomen. We maken onze ruimte intensiever schoon. Bij twijfel bespreken we met de cliënt of een afspraak door kan gaan of herpland moet worden. Gesprekken doen we, daar waar het de voorkeur heeft, via Zoom of Microsoft Teams.
Over eventuele behandeling
Geeft de Onderwijspsycholoog ook behandelingen?
Nee, daarvoor verwijzen we door, liefst naar samenwerkende praktijken of naar praktijken waarmee we goed bekend zijn. Samen met jou onderzoeken we welke doorverwijzing het meest gewenst is. Als voor verwijzing een brief naar de huisarts of medisch specialist nodig is, dan maken we die voor je.
Problemen of klachten
Heb je een probleem of klacht?
Wij staan voor kwalitatief goede zorg. We streven naar duidelijkheid, goede communicatie en werken volgens de beroepscode/richtlijnen van het NIP (Nederlands Instituut van Psychologen). Dat neemt niet weg dat er soms toch iets mis kan gaan en je teleurgesteld bent of niet tevreden. Als dat het geval is, kun je het beste contact met ons opnemen. Misschien is er sprake van een misverstand en kan de onvrede in een gesprek worden weggenomen. We proberen te leren van de klachten!
Ben je van mening dat wij ons niet aan de beroepscode hebben gehouden, dan bestaat de mogelijkheid om een klacht in te dienen bij het College van Toezicht van de beroepsvereniging NIP. Omdat Tom Braams als gezondheidszorgpsycholoog BIG-geregistreerd is, kun je eventueel ook klagen bij het Landelijk Meldpunt Zorg. Zie onze algemene voorwaarden.
Contact
Heeft u een vraag, of wilt u een afspraak maken, neem dan gerust contact met ons op, op een van de onderstaande manieren, of vul het contact formulier in.
Tom Braams, gz-psycholoog
E tom.braams@de-onderwijspsycholoog.nl
M +31 (0) 6 52332055
T +31 (0573) 78 55 99
A Piet Heinstraat 11c, 7204 JN Zutphen
BIG 09050085525
KvK nummer: 75536978
Bedankt voor uw bericht. Wij zullen zo spoedig mogelijk reageren.
Met vriendelijke groet, Tom Braams